یکی از جوان ترین جشنواره های سینمایی شمال اروپا، بیست و پنج ساله شد و به همین مناسبت تلاش کرد تا با گرد آوردن فیلم های برگزیده از سراسر جهان و همچنین دعوت از ستارگان سینما توجه بیشتری را به خود جلب کند، پوستر و تابلوهای تبلیغاتی جشنواره تصویری از اوما ترمن، بازیگر هالیوود در تمام شهر نصب شده و رسانه های سوئد به طرز گسترده ای اخبار آن را پوشش داده و نقد و تحلیل های بسیار در باره فیلم های مختلف از انواع رسانه های محلی و سراسری پخش، منتشر و چاپ می شود.
جشنواره استکهلم که امسال از پنجم تا شانزدهم نوامبر برگزار شد، در سالهای اخیر به عنوان محلی برای کشف استعدادهای جوان و سکوی پرشی برای کارگردان های مستقل شناخته شده است.
این جشنواره در بخش رقابتی به فیلم های اول، دوم و سوم جایزه اسب برنز اهدا می کند، از همین رو سینماگران جوان از سراسر جهان شانس بسیاری دارند تا فیلم آنها در بخش مسابقه پذیرفته شود.
با این که جشنواره با فیلم سوئدی "آقایان محترم" ساخته مایکل مارسیمین آغاز شده بود، فیلم خوش ساختی که تمام عناصر جذب تماشاگر سوئدی را در بر داشت اما رسانه ها و منتقدان سوئدی بیش از همه در باره فیلم های اروپایی و غیراروپایی به بحث و بررسی پرداختند.
بیست و پنج سالگی
برای فرا رسیدن ربع قرن از آغاز جشنواره، امسال علاوه بر بخش مسابقه که ۲۰ فیلم از سراسر جهان و از جمله ایران در آن پذیرفته شده بودند، بخش هایی چون تصویر آسیا، بخش آزاد، مسابقه فیلم های کوتاه، بخش آزاد شامل فیلم های برگزیده جشنواره های مختلف، نورافکن شامل فیلم های مشهور مستقل، سینمای مستقل آمریکا، چشم انداز لاتین، تاریک و روشن شامل فیلم های ترسناک و دلهره آور، مستند و یک کیلومتر فیلم شامل پروژه های فیلم کوتاهی که متقاضی دریافت بودجه جشنواره هستند، به تنوع و جذابیت جشنواره امسال افزوده بود.
جشنواره امسال از اوما ترمن، بازیگر ۴۴ ساله آمریکایی که تباری سوئدی دارد نیز با اهدای جایزه اسب برنز یک عمر فعالیت سینمایی تقدیر کرد. ترمن در جلسه پرسش و پاسخی که پیش از دریافت جایزه‌اش برگزار شد نسبت به فراموش شدن تولید و عرضه فیلم سینمایی به روی حلقه های ۳۵ میلیمتری ابراز نگرانی کرد.
او که خود تلاش کرده است تا تولید یکی، دو فیلم مستقل را برعهده بگیرد از مشکلات تولید فیلم های مستقل در آمریکا سخن گفت.
گیت شینوس، مدیر جشنواره به بی بی سی فارسی گفت که جشنواره استکهلم به عنوان جشنواره ای که تلاش می کند تا فیلم های مستقل را از سراسر جهان در سوئد عرضه کند بیش از همه به زنان میدان می دهد و او خود به عنوان یکی از بانیان جشنواره از ابتدا تلاش کرده است تا روحی فمنیستی در آن بدمد.
وقتی از او درباره حضور هشت فیلم از ایرانیان پرسیدم از این تعداد فیلم از ایرانی ها خبر نداشت و البته افزود که سینمای ایران را از نزدیک تعقیب کرده و به موضوع آزادی بیان برای سینماگران ایران به عنوان کشوری که هنرمندان و سینماگران ش برای آن می جنگند توجه ویژه ای دارد.
هشت چهره از ایران
در جشنواره امسال، بطرز بی سابقه ای هشت فیلم از ایرانیان در داخل و خارج از کشور در بخش های مختلف حضور داشتند که این امر برای جمعیت بیش از ۳۰ هزار نفری ایرانیان ساکن استکهلم -که یکی از پرشمارترین مهاجران غیراروپایی این شهر به شمار می روند-فرصتی استثنایی برای آشنایی با تولیدات متفاوت سینمای ایران و همچنین نسل دوم ایرانیان در آمریکا بود.
ملبورن نخستین ساخته نیما جاویدی در بخش مسابقه حضور داشت که به گفته خودش ایده آن از یک تجربه شخصی آمده بود و برای مبارزه با زمان و با امکانات محدود کل ماجراهای آن در چهار دیواری یک آپارتمان طبقه متوسط شهری می گذرد.
فیلم کوتاه بچه ساخته علی عسگری که پیش تر در ونیز هم به نمایش درآمده بود در بخش مسابقه فیلم های کوتاه شرکت داشت.
قصه ها ساخته رخشان بنی اعتماد که با مجوز هفت فیلم کوتاه ساخته شده است در بخش آزاد، امروز ساخته رضا میرکریمی و عصبانی نیستم ساخته رضا درمیشیان هم در بخش تصویر آسیا حضور داشتند.
از خارج از ایران سه فیلم از کارگردان های ایرانی تبار در جشنواره شرکت داشتند که هر یک به نوعی جالب توجه بودند.
حسین امینی پس از موفقیت های اخیر در فیلمنامه نویسی، با "دو روی ژانویه" و با حضور بازیگران مشهور آمریکایی، نخستین فیلم بلند خود را که با استقبال منتقدان روبرو شد، ساخته است که در بخش آزاد در کنار فیلم هایی چون مامی (برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره کن)، جامعه فرادست، خواب زمستانی، پرنده سانان و مرد پرنده به نمایش درآمد.
"دختری شب تنها به خانه باز می گردد" به کارگردانی آنا لیلی امانپور، نخستین فیلم خوان آشامی فارسی زبان که ارجاعاتش به سینما از سینمای دهه شصت گرفته تا شهر گناه (سین سیتی) و حتی وسترن برای تماشاگران حرفه ای سینما در کنار تمثیل ها و استعاره هایش که شاید برای برخی تماشاگران ایرانی به مفاهیم اجتماعی و فرهنگی خاصی دلالت کند با نورپردازی و استفاده خلاقه از موسیقی، فیلمی بود که در اولین حضورش در یک جشنواره غیر از قاره آمریکا، کم و بیش مورد توجه قرار گرفت.
اما "رفتار مناسب" ساخته دزیره اخوان که خود نیز در آن نقش اصلی را برعهده دارد با استقبال فراوان تماشاگران جشنواره روبرو شد، طنز سیاه و دیالوگ های بجا و خوب پرداخت شده، به همراه داستانی که به خوبی پیش می رود، تماشاگر را با دنیای شیرین به عنوان یک دختر ایرانی تبار دوجنس‌گرا همراه می سازد.
از دزیره اخوان پرسیدم که چرا به عنوان نخستین فیلم بلند سراغ این سوژه رفته است و او گفت: "این در واقع یک قصه شخصی از تجربه من بعد از پایان نخستین رابطه با یک زن بود با این حال تلاش کرده ام تا بین ماجرای شخصی و تجربه همگانی در مواجهه با خانواده و انتظارات شان تعادلی ایجاد کنم."
زنان زیر نورافکن
حضور چشمگیر زنان و مسائل زنان در فیلم های امسال با فیلم دختر ساخته عافیا ناتانیل و فیلمش "دختر" از پاکستان در باره ازدواج اجباری دختر خردسالی با رئیس یک طایفه دیگر تکمیل شد.
از عایفه ناتانیل پرسیدم که با وجود چنین داستانی، آیا نمایش فیلم در پاکستان دچار مشکل نشده است و او گفت که زنان پاکستانی نیز مانند زنان ایرانی با تحجر و محافظه کاری حاکم در حال مبارزه هستند و گاهی پیشرفت هایی هم داشته اند.
اما فیلم جز صحنه ای که مادر شب پیش از زفاف برای دخترش موضوع از میان رفتن پرده بکارت و سکس را توضیح می دهد مورد ممیزی واقع نشد و در حالی که در فیلم های جریان اصلی پاکستان زنان در صحنه های رقص و آواز تقریبا نیمه برهنه هستند نشانگر حساسیت کمیسیون ممیزی به موضوعاتی است که هنوز سخن گفتن از آنها تابو محسوب می شود.
جوایز
بیست و پنجمین جشنواره استکهلم جایزه اسب برنز خود را به فیلم "دخترانه" ساخته سلین سیاما از فرانسه داد که در باره یک دسته از دختران دبیرستانی در حومه پاریس است
نیما جاویدی جایزه بهترین فیلمنامه را برای ملبورن به دست آورد و جایزه نخستین فیلم بلند به جولی جونگ از کره برای دختری پشت در خانه من تعلق گرفت.
فیپرشی، انجمن بین المللی منتقدان سینما، جایزه خود را به قلب های گرسنه ساخته ساوریو کوستانزو به خاطر بهره وری خلاق از تصویرسازی برای بیان ناامیدی و پارانویا در جهان حاضر اهدا کرد.
مایک لی، کارگردان مشهور بریتانیایی نیز به عنوان "سینماگری انسان گرا" جایزه تقدیر از یک عمر فعالیت سینمایی و روی آندرسون سازنده فیلم کبوتری برای تامل در باب هستی روی شاخه نشست که امسال جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز را ربود- جایزه خلاقیت جشنواره را دریافت کردند
بیست و پنجمین جشنواره فیلم استکهلم با نمایش بیش از دویست فیلم از شصت کشور جهان و با مجموع بیش از ۷۰ هزار تماشاگر در بیش از ۵۰۰ نمایش یکشنبه شب به پایان رسید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر