موزه پیکاسو یکی از پرطرفدارترین موزه های شهر پاریس، پس از یک بازسازی پنج ساله که بسیار پرهزینه و جنجالی بود افتتاح می شود.
بازگشایی این موزه که صاحب بزرگترین گنجینه از آثار نقاشی و مجسمه های این هنرمند اسپانیایی است در تقویم رویدادهای هنری فرانسه بسیار مهم تلقی می شود.
در این بازسازی، فضای درونی ساختمان موزه که سابقا یک هتل مجلل در محله ماره شهر پاریس بود، تغییر داده شد تا سالن های بزرگتر و پرنورتری داشته باشد.
دو طبقه کامل به ساختمان افزوده شده ، یک سالن ورودی بزرگ در محل اصطبل سابق ساخته شده و برای بازآفرینی آتلیه کار پیکاسو زیرزمین ساختمان چندین متر حفاری و عمیق تر شده است.
پس از انجام این تغییرات اکنون ساختمان موزه پیکاسو ۴۰ سالن و حدود سه هزار مترمربع فضای نمایشگاهی دارد. در نمایشگاهی که به مناسبت افتتاح مجدید این موزه برپا شده حدود ۴۰۰ اثر به نمایش گذاشته شده است که بخش ناچیزی از پنج هزار اثر هنری هستند که این موزه در اختیار دارد.
لارن لبون مدیر این موزه می گوید: "مثل یک موزه کاملا جدید و پر نور است. وقتی که در تالارهای این ساختمان پنج طبقه قدم می زنید، هر اتاق و تالار شما را به حیرت وا می دارد. پیکاسو امروزه درست مثل هر زمان دیگر در این آثار زنده است. همه آثار او از نقاشی، طراحی و کولاژ گرفته تا مجسمه و کارهای سرامیک او بی نهایت تاثیر گذار هستند."
چیدمان و ترتیب آثار پیکاسو در این موزه تقریبا براساس تسلسل تاریخی صورت گرفته، از آثار دوران اولیه کار پیکاسو موسوم به آبی شروع شده ، به آثار دوران کوبیسم می رسد، سپس تجربه های او با سبک سورئالیسم را نشان می دهد و بالاخره آثار سالهای آخر زندگی این هنرمند را نشان می دهند که به نوعی بازبینی او در تجارب و آثار قبلی بود.
در بالاترین طبقه موزه آثار هنرمندان دیگر مثل ماتیس، براک و فان‌دونگن نگهداری می شوند. این آثار را خود پیکاسو از این هنرمندان که دوستان او بودند جمع آوری کرده بود. در این طبقه همچنین هنرهای دستی آفریقایی و شبه جزیره ایبریا که روی ایده ها و سبک کار پیکاسو تاثیر فراوانی داشتند نگهداری می شوند.
این موزه در سال ۱۹۸۵ و پس از مرگ پیکاسو که بخش اعظم عمر خود را در فرانسه گذرانده بود، تاسیس شد و آنچه را که هنوز در تملک این هنرمند بود یا به عبارتی دیگر آثاری که تا آن زمان فروخته نشده بودند را در خود جای داد.
خانواده و وارثان پیکاسو قبول کردند که به جای پرداختن مالیات به دولت فرانسه این آثار را در اختیار دولت قرار دهند. به همین خاطر این کلکسیون به دو لحاظ بسیار مهم است. اول اینکه تقریبا دربرگیرنده آثاری از تمام دوره های زندگی هنرمند است و ثانیا آثاری را شامل می شود که برای پیکاسو بسیار مهم بوده و آنها را نفروخته است.
آنا بالداساری که تا چندی پیش مدیر این موزه بود می گوید: "آنچه در این موزه نگهداری می شود آثاری از تمام دوران فعالیت هنری اوهستند که برای خود پیکاسو بسیار عزیز بودند. او به هیچ وجه نمی خواست این دسته از آثار را از خودش دور کند چون برای او نماد و یادگار زندگی او به عنوان یک هنرمند بودند. آنچه در این موزه هست در حقیقت انتخاب های خود او و کلیدهای شناخت روندی است که او در طول عمرش طی کرده است. دلیل اینکه این آثار فروخته نشدند این بود که پیکاسو نمی توانست خود را به فروش آنها راضی کند."
این ساختمان که قبلا یک هتل بود و قبل از آن نیز اقامتگاه مجلل یک مقام مالیاتی بوده، به خاطر موقعیت جغرافیایی آن در یکی از محلات مجلل شهر و به این دلیل که به شهرداری پاریس تعلق داشت برای این کار انتخاب شد.
ولی همیشه بین معماری مجلل و قدیمی این ساختمان، که به عنوان نمونه پلکان آن شاهکاری از سازه های قرن هجدهم است، و مدرنیسم پر هرج و مدج آثار پیکاسو یک تناقض وجود داشت.
در عین حال نقشه قدیمی این ساختمان پر از اتاقهای کوچک و تاریک بود، پیش بینی های ایمنی مربوط به یک بنای عمومی و بزرگ در آن رعایت نشده بود و بالاخره با توجه به اینکه پیش بینی ها نشان می داد که تعداد بازدیدکنندگان موزه از مرز یک میلیون نفر در سال فراتر خواهد رفت، این نگرانی وجود داشت که این ساختمان نتواند به یک چنین حدی از بازدید و نیازهای آن پاسخ دهد. بنابراین تصمیم گرفته شد که این ساختمان را بازسازی کنند.
اما اجرای طرح بازسازی بدون مشکل و ایراد نبود. هزینه آن از بودجه پیش بینی شده بسیار بیشتر شد و تاریخ تکمیل طرح دوبار به تعویق افتاد.
بالاخره دولت فرانسه که از یک آبروریزی بین المللی نگران شده بود دخالت کرد و خانم بالداساری را از ریاست این موزه برکنار کرد. آنا بالداساری در سطح بین المللی به عنوان یک پیکاسو شناس برجسته شناخته می شود ولی او در عمل نشان داد که مدیر قابلی نیست. کارمندان موزه و همکارانش از کارکردن با او امتناع کرده و طوماری برای برکناری او از مقام مدیریت موزه تهیه شد.
لارن لبون، جایگزین او و رئیس فعلی موزه پیکاسو ممکن است شهرت او را نداشته باشد ولی مدیر قابلی تلقی می شود. آقای لبون اصرار کرد که خانم بالداساری به همکاری خود با موزه ادامه داده و نمایشگاه ویژه بازگشایی را ترتیب دهد.
لارن لبون می گوید: "وقتی که من کارم را شروع کردم فقط یک اولویت وجود داشت و آن بازگشایی موزه در روز ۲۵ اکتبر ۲۰۱۴ بود."
در روزهای قبل از بازگشایی رسمی موزه آقای لبون مهمانهای ویژه داشت که در دیدارهای خصوصی فضای جدید موزه را به آنها نشان داد. یکی از آنها فرانک گری معمار سرشناس آمریکایی بود که تازه ترین اثر او یعنی مرکز هنری بنیاد لوئی ویتون در گوشه دیگری از شهر پاریس اخیرا افتتاح شد.
فرانک گری به هنگام بازدید از موزه گفت: "من برای نظر دادن و یا انتقاد کردن از معماری این موزه نیامده ام، آمده ام تا آثار پیکاسو را ببینم که بدون شک بسیار خارق العاده هستند. نکته بسیار جالب برای من مدور بودن آثار اوست. پیکاسو تحت تاثیر هنر آفریقا بود و امروزه من هنرمندان نسل جوان آفریقا را می شناسم که از پیکاسو تاثیر گرفته اند. آثار او بسیار انسانی و بسیار آموزنده اند."
مطبوعات فرانسه در مورد طرح بازسازی این موزه نظرات متفاوتی دارند. برخی از آنها نتیجه بازسازی را بیسار ناچیز می دانند و نوشته اند: " پنج سال انتظار برای چه؟" برخی دیگر ایراد گرفته اند که در کنار آثار به نمایش گذاشته شده هیچ تابلو و یا توضیحات راهنمایی وجود ندارد. این کار تصمیم آگاهانه خانم بالداساری ترتیب دهنده نمایشگاه است.
او با ارائه توضیحات راهنما به بازدید کنندگان چه به صورت کتبی و یا صوتی مثل ضبط صوت و گوشی های سیار، مخالف است و می گوید: " بسیاری از بازدید کنندگان در هراس از هنر به این وسایل پناه می برند. هنر و آثار یک هنرمند را باید حس کرد. پیکاسو هنوز هم زنده، هنوز هم فعال و تاثیر گذار است. او نگاه و شیوه دیدن ما را به کلی دگرگون کرد. بنابراین بازدید کننده باید نگاه کند و دریابد."
